Dünya haritacılığının en kıymetli yapıtlarından 508 yıllık Piri Reis’in çizdiği dünya haritası Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda yer alan III. Ahmed Kütüphanesi’nde uzun bir ortadan sonra tekrar sergilenmeye başladı.

1924 yılında saraydaki kitaplıklar temizlenirken bulunan harita bulunduktan tam 7 yıl sonra tescillendi.

Isı, ışık ve nemden etkilenmemesi için makul aralıklarla sergilenen haritaya ise ziyaretçiler ağır ilgi gösteriyor.

DERİ ÜZERİNE İŞLENDİ

Piri Reis’in 1513 yıllında portolan tarzında hazırladığı bu haritanın ebadı 87 çarpı 63 santimetre. Harita üzerindeki çizimlerse deri üzerine mürekkep ve suluboya ile yapılmış. Haritanın üzerindeyse ‘İş bu haritayı Kemal Reis’in biraderzadesi unvanı ile müştehir Piri ibn el-hacc Mehmed 919’ yazıyor. Tıpkı vakitte haritada Avrupa ve Afrika’nın batı kıyıları, Atlas Okyanusu, Orta ve Güney Amerika’nın bir kısmı görülüyor.

“YENİ JENERASYONLARA BU SERGİYİ GÖSTEREBİLMEK NE GÜZEL”

Topkapı Sarayı’na oğluyla İzmir’den gelen Olcay Su Uzman, “Piri Reis bizim için çok kıymetli bir karakter. İnanılmaz bir kültür ve tarih. Geçmişimle gurur duyuyorum çok memnunum. Yeni kuşaklara bu sergiyi gösterebilmek ne hoş.” dedi.

“PİRİ REİS BU HARİTAYI ÇOK UĞRAŞARAK YAPMIŞ”

Haritanın büyük ilgisini çektiğini belirten Begüm Sevim Özdağ, “Arkadaşlarımla ödev için Topkapı Sarayı’na geldik ve Piri Reis’in haritasının sergilendiğini öğrendik. Piri Reis bu haritayı 1513 yılında çizmiş. O yüzden çok ilgimi çekti bu harita. Çok beğendim. İyi ki gelmişim diyorum” diye konuştu. Ece Su Karahan ise “Piri Reis’in haritasını gördüm çok şaşırdım. Sonuçta uzaydan imaj alınamıyordu o vakitler. Piri Reis bu haritayı çok uğraşarak yapmış. Çok beğendim” tabirlerini kullandı.

“PİRİ REİS’İN ÇALIŞMASI HARİTACILIK TARİHİ BAKIMINDA BÜYÜK EHEMMİYET TAŞIDIĞINI BİLİYOR”

Haritanın bulunma kıssasıyla ilgili Ulusal Saraylar Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, haritanın 1924 yılında Topkapı Sarayı’nın müzeye dönüştürülürken bulunduğu belirtiliyor. Açıklamada, “Piri Reis’in dünya haritası, bu çalışmalar sırasında müze müdürü Halil Eldem’in uğraşıyla ortaya çıkarılıyor. Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde 1929 yılında Gayr-i İslami Eserler Kitaplığı’nın kataloğunu yapan Prof. Gustav A. Deismann, haritanın ehemmiyetini kavrıyor ve İstanbul’da bulunan Prof. Paul Kahle’nin özel müsaadeyle haritayı incelemesine önayak oluyor. İki profesörün ortak görüşüyle haritanın Piri Reis’e ilişkin olduğu netlik kazanıyor. Prof. Kahle, Piri Reis’in Kitab-ı Bahriyye isimli kitabını Almanca olarak neşreden isim. Bu yüzden haritanın varlığından haberdar ve Piri Reis’in çalışmasının haritacılık tarihi bakımında büyük ehemmiyet taşıdığını biliyor. 1931 yılında Kahle’nin yayınlarıyla Piri Reis haritasının bulunduğu ve Topkapı Sarayı’nda olduğu dünyaya duyuruluyor. Piri Reis haritası, stant ortamının ısı, ışık ve nem üzere olumsuz koşullarından etkilenen hassas bir yapıya sahip. Bu hassasiyette, haritanın parşömen üzerine çizilmiş olmasının, ünik eser niteliği taşımasının ve ortadan geçen 508 yılın tesiri büyük. Bu yüzden haritanın sergilenme dönemi, Ulusal Saraylar Bilim Şurası öngörüsüyle sonlandırılmış durumda. Yurtdışı stantlarına katılma ihtimali de tıpkı hassasiyetler göz önünde bulundurularak değerlendirilmeye tabi tutuluyor.” denildi.

Ensonhaber