Anadolu’nun kadim uygarlıklarından Hattiler devrine ilişkin, yaklaşık 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testi, Türkiye’ye iade edildi.

Yapıtın iade merasimi, sergileneceği Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yapıldı.

”YASA DIŞI YOLLARLA KOPARILAN KÜLTÜR VARLIKLARININ İADESİ İÇİN ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR”

Merasimde konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye’nin topraklarından yasa dışı yollarla koparılan kültür varlıklarının iadesi için çalışmalarını kararlılıkla sürdürdüğünü söyledi.

Bu ve gibisi manilerin kültür alanında tesis etmek istedikleri yapan diyalog yolunu zedelediğini tabir eden Ersoy, “Ancak bu belgede olduğu üzere, kimi vakit etik yaklaşımların varlığına da şahit olmak, zorluklarla gayret etmemizde bizler için itici bir güç oluyor.” dedi.

”HATTİ PERİYODUNA İLİŞKİN OLDUĞU DOĞRULANIYOR”

Yapıtın iade süreci hakkında bilgi veren Ersoy, şunları kaydetti:

“Bu eser, Gilbert Vakfının kurucusu Sir Arthur Gilbert tarafından 1989 yılında satın alınıyor. Elbette o sırada yasa dışı kökeni hakkında bir bilgisi yoktu. Aslında daha sonrasında eser Victoria and Albert Müzesi’ne korunması hedefiyle emanet ediliyor. Uzun yıllar bu müzede koruma edilirken, Gilbert Vakfı tarafından bir köken araştırılması yapılması isteniyor. İşte bu süreçte, yapıta ait fotoğraf ve kimyasal datalar, bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne iletiliyor. Anadolu Medeniyetleri Müzesi uzmanları, yapıtı Alacahöyük ve Mahmatlar buluntuları ile karşılaştırmış ve stilistik olarak yapıtın Çizgisi devrine ilişkin bir kültür varlığı olduğunu doğrulamışlardır. Yapıta ait metal bileşen bilgilerinin kıyaslamaları ise bakanlığımıza bağlı Ankara Onarım ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı uzmanlarınca yapılmıştır.

”ANADOLU MEDENİYETLERİ MÜZEMİZİ UYGUN GÖRDÜK”

Bochum Üniversitesi akademisyenlerinden maden uzmanı Prof. Dr. Ünsal Yalçın tarafından da sonuçlar teyit edilmiştir. Kültür varlıklarının korunmasına ait türel desteklerimizin ve bilimsel bilgilerin Gilbert Vakfı Mütevelli Heyetine sunulmasından sonra Vakıf, tereddüt etmeden yapıtın ilişkin olduğu topraklara iadesine karar vermiştir. Karşılıklı görüşmelerimiz sonucunda bu yapıtın sergilenmesi ve korunması için en yanlışsız adres olarak, koruma ettiği mükemmel Çizgisi koleksiyonuyla Anadolu Medeniyetleri Müzemizi uygun gördük.”

”KÜLTÜR VARLIKLARI, BU TOPRAKLARDA YAŞAMIŞ BÜTÜN MEDENİYETLERİN EMANETİ”

Türkiye’deki kültür varlıklarının, bu topraklarda yaşamış bütün medeniyetlerin emaneti olduğunu kaydeden Ersoy, bu nedenle tüm yapıtların özel, bedelli ve ilişkin oldukları bu topraklarda bulunmalarının ehemmiyetine dikkati çekti.

”KAÇAK KAZILARIN ÖNLENMESİ İÇİN EL ELE VERMELİ”

Bakan Ersoy, müdafaa anlayışının sırf devletin adımları ve kanunlarla gerçekleşemeyeceğini, halkın kültür varlıklarının korunmasına en büyük katkıyı sağladığını belirtti.

Bu gayretlere kimi makûs niyetli bireylerce ziyan verilmesinin önüne de daima birlikte geçilmesi gerektiğini vurgulayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Kaçak kazıların önlenmesi için el ele vermeli, kuşkulu her durumu, bakanlığımıza yahut kolluk kuvvetlerimize haber vermeliyiz. Yurt dışında bulunan kültür varlıklarımızın iadesi değerlidir, lakin bu süreçlerin sonu fakat yurt içindeki kültür varlıklarımızın korunmasıyla gelecektir. Unutmayalım, bu muhafaza tıpkı vakitte ülkemize, bilime ve insanlığa bir hizmettir.” diye konuştu.

”TESTİYİ TEKRAR TÜRKİYE’YE EMANET ETMEKTEN MEMNUNLUK DUYUYORUM”

Gilbert Sanat Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Nicholas Coleridge de koleksiyonun sahibi Arthur Gilbert’in vefatıyla koleksiyonda yer alan yapıtların geçmişine ait bir araştırma başlatıldığını söyledi.

Araştırmaların sonucunda, testinin Türkiye’den yasa dışı yollarla çıkarıldığının tespit edildiğini kaydeden Coleridge, koleksiyondaki yapıtların nereden geldiğini bilmenin kendileri için değerli olduğunu vurguladı.

Coleridge, uzun bir seyahatten sonra altın gaga ağızlı testinin olması gereken yere döndüğünü ve bu testiyi yine Türkiye’ye emanet etmekten memnunluk duyduğunu lisana getirdi.

Merasimin akabinde Bakan Ersoy, Coleridge’e, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin 100’üncü yılına özel bastırılan kitabı ikram etti. Ersoy ve Gilbert Vakfı heyeti üyeleri daha sonra hatıra fotoğrafı çektirdi, birlikte yapıtı inceleyerek, bir müddet sohbet etti.

YAPITI 1989’DA LOS ANGELES’TA SATIN ALDI

Koleksiyoncu Sir Arthur Gilbert, altın ve gümüş yapıtlardan oluşan koleksiyonunu tamamlamak için yapıtı 1989’da Los Angeles’ta satın aldı.

Londra’daki Victoria&Albert Müzesi’ne ödünç verilen gaga ağızlı testinin, Anadolu’dan yasa dışı yollarla çıkarılmış olabileceği niyetiyle kapsamlı araştırmalara başlandı. Bu kapsamda, Gilbert Sanat Vakfı’nın Kültür ve Turizm Bakanlığı ile temasa geçmesinin akabinde, Sınırı uygarlığı periyoduna ilişkin, yaklaşık 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testinin iade süreci tamamlandı.

Ensonhaber