Tüm dünyada koronavirüs nedeniyle devreye giren ekonomik önlem ve devlet dayanakları, 2020 yılından bu yana iflasların bastırılmasına yardımcı oldu. Lakin devlet dayanaklarının kademeli olarak kaldırılmaya başlaması ile 2022’de iflaslarda global çapta yüzde 15 artış bekleniyor.
TÜRKİYE’DE ŞİRKET İFLASLARINDA BİRİNCİ SEKİZ AYDA YÜZDE 8’LİK BİR DÜŞÜŞ
2021 yılı içerisinde şirket iflaslarının aydan aya değişkenlik gösterdiği Türkiye’de ise birinci sekiz ayda yüzde 8’lik bir düşüş kaydedildi. Türkiye’de şirket iflaslarındaki düşüşün yılsonunda yüzde 15’i bulacağı iddia ediliyor.
2020 yılından bu yana iflasların bastırılmasına yardımcı olan takviye tedbirlerinin geri çekilmesi, ticari iflasların kademeli olarak olağan düzeylerine dönmesi için taban hazırlıyor.
2022 YILINDA İFLASLARDA YILLIK YÜZDE 15’LİK BİR ARTIŞ BEKLENİYOR
Alacak sigortası şirketi Euler Hermes’in 44 ülkedeki iflasların seyrini yakından incelediği Global İflas Raporu’na nazaran 2020 yılındaki yüzde 12’lik ve 2021 yılındaki yüzde 6’lık iki yıllık düşüşten sonra, 2022 yılında iflaslarda yıllık yüzde 15’lik bir artış bekleniyor.
Rapora nazaran, iflaslar 2021 yılının sonunda birden fazla ülkede düşük düzeyde kalmaya devam edecek ve iflas düzeylerinde gecikmeli olağana dönüş için hızlanma lakin 2022 yılında başlayacak. Lakin 2022 yılında bile iflas düzeyi birçok ülkede ortalama yüzde 4 ile koronavirüs öncesi düzeylerin altında kalacak.
TÜRKİYE’DE 2021’DE İFLASLARDA DÜŞÜŞ BEKLENİYOR
Şirket iflaslarının yüzde 13 ile 2013 yılından bu yana en yüksek seviyeyi gördüğü Türkiye ise 2020 yılında iflaslarda artış görülen Polonya, Bulgaristan ve Estonya ile kimi Latin Amerika ülkeleri (Şili, Kolombiya) üzere az sayıdaki ülkelerin ortasında yer aldı.
Türkiye’de 2021 yılı içerisinde şirket iflasları aydan aya epey değişken seyretti. Tekrar de 2020 yılındaki 8 bin 871 hadiseye kıyasla yılın birinci sekiz ayında 8 bin 180 hadise ile yıllık yüzde 8’lik bir düşüş kaydedildi. 2016 yılından beri birebir devirde ortalama 8 bin 70 iflas gerçekleştiği göz önüne alındığında, iflasların çoktan pandemi öncesi düzeyine döndüğü görülüyor.
AVRUPA, ABD VE ASYA’DA DURUM NASIL
Yeni kısıtlamalar ve siyaset dayanağının daha sonlu olması nedeniyle Afrika’da 2021 yılından itibaren iflas düzeylerinin koronavirüs öncesi düzeylerinin üzerine çıkması bekleniyor. Orta ve Doğu Avrupa’yla Latin Amerika için birebir durum ise 2022 yılında kelam konusu olacak.
Batı Avrupa’daysa durum biraz daha karışık gözüküyor. Koronavürüse hassas bölümlerin tüm kesimler içinde hissesinin yüksek olduğu İspanya ve İtalya, 2022 yılında iflaslarda eski düzeylere dönüşü büyük oranda tamamlayacak (her iki ülke için iflas sayıları sırasıyla 5 bin 111 ve 10 bin 500). Buna karşılık, büyük takviye paketleri ve/veya takviye tedbirlerinin uzatılması nedeniyle, 16 bin 300 iflas ile Almanya, 37 bin iflasla Fransa, 8 bin 150 iflasla Belçika ve 2 bin 400 iflasla Hollanda’da kriz öncesi düzeylere geri dönüş daha çok vakit alacak.
ABD, 2021 ve 2022 yıllarında düşük kalmaya devam edecek iflas sayılarıyla besbelli bir istisna olacak. Bunda, büyük devlet takviyesi ve otuz yılı aşkın müddettir görülen en süratli ekonomik toparlanma rol oynayacak. Pandemiden daha süratli çıkarak ekonomik olarak daha erken toparlanmaya geçen Asya’da da 2022 yılında, 2019 yılına kıyasla daha az iflas gerçekleşecek.
İFLASLARIN GÖRÜNÜMÜNÜ BU FAKTÖRLER BELİRLEYECEK
• Ekonomik toparlanmanın global ivmesi. Bu ivme, dayanak tedbirlerinin kaldırılma suratını ve buna bağlı olarak ticari iflasların olağan düzeylerine geri dönme suratını da etkileyecek. Birçok gelişmiş iktisat, 2021-2022’de iflasları istikrara kavuşturmak için yüzde 1,7’nin üzerindeki gerekli GSYH büyümesini yakalayacak.
• Şirketlerin nakit kullanım dinamiğini de etkileyeceği için devlet dayanaklarının terk edilme suratı,
• Hala yüksek iflas riski altında olan birçok kırılgan şirket. Bilhassa, acil durum tedbirleriyle ayakta kalan koronavirüs öncesi “zombi şirketler” ve krizden kaynaklanan ekstra borçlarla zayıflayan şirketler,
• Şirketlerin finansal durumlarının bozulması ve bunun borç sürdürülebilirliği sıkıntılarını arttırması,
• Yeni şirket sayısındaki artış. Artan işletme sayısı, mekanik olarak iflaslarda da potansiyel bir artış manasına geliyor. Bu durum, bilhassa de pandeminin yarattığı yeni gereksinimlerin karşılanmasına yönelik dallarda (örneğin; konuta teslim) açılan lakin tutunabilme talihi meçhul şirketler için geçerli.
Ensonhaber
